საქართველოს ეროვნული მუზეუმი
ფაბიო სგროი
ჯგუფური გამოფენა - ანთროპოცენის ამბები
მარტინ ბოგრენი/ნინა კორონენი
საქართველოს ეროვნული მუზეუმის, თბილისის ისტორიული მუზეუმი (ქარვასლა) დაარსდა 1910 წელს და 50 ათასამდე უნიკალურ ექსპონატს
ინახავს. გარდა ამისა მუზეუმში რამდენიმე საგამოფენო სივრცეა გამოყოფილი დროებითი გამოფენებისთვის.
ტრინაკრია
კურატორი: თინა შელჰორნი
ტრი-ნა-კრია სიცილიის სიმბოლოა. ესაა მიმდინარე პროექტი, რომელიც 1986 წელს, ჩემი ქვეყნის სხვადასხვა ასპექტის კვლევის პარალელურად დავიწყე. კუნძული შუქურის ერთ მხარესაა, კონტინენტი — მეორე მხარეს. ესაა სხვადასხვა დროს გადაღებული ფოტოების ნაკრები. ისინი აცოცხლებენ იმ ატმოსფეროს, რომელსაც სიცილიის საზღვრის გადაკვეთისას გრძნობთ. აწმყოსთან მცირე კონტრასტია. ეს ფოტოები მომეტებული თეატრალურობით ხსნიან სიცილიელი ხალხის ხასიათს, ჟესტებს და სახეებს. ამის ცხადად დანახვა შეგიძლიათ დღიური რუტინის ამსახველ ფოტოებში — სეირნობისას თუ მნიშვნელოვანი ღონისძიებებისას, რელიგიური რიტუალებისას, სადაც ყველას მონაწილეობის მიღება სურს.
„ზღვის წყალმა სანაპიროს ნაწილი წარეცხა. მისგან გაჩნდა ხიდი, რომელსაც ვულკანები არყევდნენ და ტალღებმა ამოატრიალეს. ასე გარდაიქმნა სიცილია კუნძულად.“ (ფ. მიუნტერი. „სიცილიაში მოგზაურობა“).
საქართველოს ეროვნული მუზეუმის, თბილისის ისტორიული მუზეუმი (ქარვასლა) დაარსდა 1910 წელს და 50 ათასამდე უნიკალურ ექსპონატს
ინახავს. გარდა ამისა მუზეუმში რამდენიმე საგამოფენო სივრცეა გამოყოფილი დროებითი გამოფენებისთვის.
იან ტეჰი, NASA/Curiosity, იან ვან კოლერი, დანიელ და გეო ფუქსები, დავიდ კლამერი
ანთროპოცენის ამბები
კურატორი: თინა შელჰორნი
ანთროპოცენი არის ტერმინი, რომელიც ნობელის პრემიის ლაურეატმა პოლ კრუტცენმა შექმნა და დედამიწის უახლეს გეოლოგიურ პერიოდს განსაზღვრავს, როგორც ანთროპოგენულს. ეს იმას ნიშნავს, რომ დედამიწაზე ნებისმიერი ატმოსფერული, გეოლოგიური, ჰიდროლოგიური, ბიოსფერული და სხვა პროცესები დედამიწის სისტემაში ადამიანების ზემოქმედების შედეგადაა შეცვლილი.
სტაბილურობის ეს დაკარგვა შეიძლება კატასტროფული აღმოჩნდეს. თუკი კორონავირუსის პანდემიამ შეიძლება გვასწავლოს რამე კლიმატურ კრიზისზე, ეს ერთ-ერთი გაკვეთილია: ჩვენი გლობალური ეკონომიკა გაცილებით უფრო მოწყვლადია, ვიდრე გვეგონა და დაუყოვნებლივ უნდა მოვერგოთ ცვლილებებს და მოვემზადოთ უცნობი მომავლისთვის. ათროპოცენის შესწავლა არა მხოლოდ მეცნიერების საქმეა. საზოგადოებრივი, ჰუმანიტარული მეცნიერებების და ხელოვანების ჩართულობას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს ცვლილებების მიზეზების გაანალიზების საკითხში. მაგრამ ამავდროულად, აუცილებელია მნიშვნელოვანი ზომების გატარება მავნე ტენდენციების შესამცირებლად
იან ტეჰი ,კუალა ლუმპური, მალაიზია - ნაკვალევები: ჩინეთის ახალი უდაბნოები
2018 წლის მაისში ჩინურ ექსპედიციას შევუერთდი, რომელსაც ხელმძღვანელობდა ცნობილი გარემოს დამცველი იანგ იონგი. ჩვენ ვაკვირდებოდით ბოლო პერიოდში გაუდაბნოების ნიშნებს ხუანხეს სათავესთან, ტიბეტის მთიანეთში. ფოტო სერიები აღბეჭდავს ექსპედიციის საქმიანობას, სასაზღვრო რეგიონების დაზიანებულ ლანდშაფტებს და ხუანხეს სათავეებს. www.ianteh.com
NASA/ Curiosity, - მარსის პანორამა
NASA-ს როვერმა Curiosity მარსის ზედაპირის უმაღლესი რეზოლუციის პანორამული გამოსახულებები გადაიღო. კოლექცია მოიცავს 1000-ზე მეტ გამოსახულებას, რომელიც როვერმა 2019 წლის მადლიერების დღეს გადაიღო და შემდეგ საგულდაგულოდ მოგროვდა. მთლიანობაში აქ მარსის ლანდშაფტის 1,8 მილიარდი პიქსელია. (ტექსტი: NASA/JPL-Caltech/MSSS) https://mars.nasa.gov
იან ვან კოლერი, ბოუზმენი/აშშ - ანტარქტიდა /ყველაზე ძველი ყინული დედამიწაზე
განსაკუთრებით მაოცებს ყინულის, როგორც დედამიწის ატმოსფეროს არქივის გაგება. ცოტა ხნის წინ დავბრუნდი ანტარქტიდის ალან ჰილზიდან, სადაც ფოტო გადავუღე მეცნიერების გუნდს, რომლებიც ადამიანის მიერ ნაპოვნი უძველესი ყინულის მოძიებაზე მუშაობდნენ. ყინული დაახლოებით 2,7 მილიონი წლის აღმოჩნდა. ამ ყინულში მოქცეული ჰაერის მიხედვით შეიძლება ზუსტად ითქვას, როგორი ატმოსფერო იყო დედამიწაზე იმ დროს. მთვარი პასუხი ისაა, რომ დღესდღეობით ჰაერში ნახშირორჟანგის შემცველობა 2,7-მილიონწლიანი ისტორიის მანძილზე ყველაზე მაღალია. ამ გუნდის წევრებთან მუშაობის შედეგად ხელოვნება და მეცნიერება ერთმანეთს დაუახლოვდა — შედეგად გასაგები და საგრძნობი უნდა გაგვეხადა კლიმატური ცვლილების უდიდესი პრობლემა ადამიანებისთვის. https://www.ianvancoller.com
დანიელ და გეო ფუქსები, გერმანია - ბუნება და განადგურება
ეს პეიზაჟები წარმოგვიდგენს სამყაროს სინამდვილისა და წარმოსახვის ზღვარზე. ამ ნამუშევრებთან გაშინაურებისთვის ინტენსიურად უნდა ვათვალიეროთ ფოტოები. და როგორც კი დამთვალიერებელი ამ სამყაროში შეაღებს კარს, ის წინააღმდეგობების უსასრულო თამაშში აღმოჩნდება, რომელიც პრიალა და თან პოსტაპოკალიფსური ესთეტიკით დაღდასმულ სამყაროში მიმდინარეობს. ამავდროულად, ის უპირისპირდება ბუნების განადგურებას კაცობრიობის ზემოქმედების შედეგად. ფოტოების უმრავლესობა გადაღებულია რობოტი-კამერების მეშვეობით, რომლებიც NASA-მ და Google-მა მარსზე მისიისთვის შეიმუშავეს.
www.daniel-geo-fuchs.com
დავიდ კლამერი, გერმანია - Cologne – Ende Gelaende
„Ende Gelaende“ არის არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომლის ხელმძღვანელობითაც ეწყობა გარემოს დაბინძურების საწინააღმდეგოდ მიმართული სამოქალაქო დაუმორჩილებლობის აქციები იმ კომპანიის შესაჩერებლად, რომელიც ყავისფერი ნახშირის მოსაპოვებელ სამუშაოებს ატარებს.
2019 წლის 24 ივნისს, მღებავის წითელსა და თეთრ კოსტიუმებში გამოწყობილმა ათასობით აქტივისტმა გადაკეტეს სარკინიგზო გზები და გარცვაილერის ღია მაღაროს უზარმაზარ ტერიტორიაზე შეიჭრნენ, ნოირათის ელექტროსადგურის მახლობლად, გრევენბროიჰში (გერმანია).
https://www.davidklammer.com
საქართველოს ეროვნული მუზეუმის, თბილისის ისტორიული მუზეუმი (ქარვასლა) დაარსდა 1910 წელს და 50 ათასამდე უნიკალურ ექსპონატს
ინახავს. გარდა ამისა მუზეუმში რამდენიმე საგამოფენო სივრცეა გამოყოფილი დროებითი გამოფენებისთვის.
მარტინ ბოგრენი
სიცარიელე
კურატორი: თინა შელჰორნი
„სიცარიელე“ ევროპის ჩრდილოეთში შეიქმნა, 2008-2018 წლების ზამთარში. „ქალაქი თითქოს უძლეველი ზამთრის მარწუხებშია მოქცეული. ერთადერთი, თითქოს ის ცდილობს მის დატყვევებას. ის მარტოა, საკუთარ თავთან გაუცხოებული. სამყაროს აბსურდულობაში მოქცეული, როდესაც ყველა ჰორიზონტი ჩიხს ემსგავსება. აქ ყველაფერს ზამთრის ცივი ხელი ატყვია. ყრუ, თეთრი ხილვებით გატანჯნული, ღუზას ეძებს, ან იქნებ ხსნას ელის დამაბრმავებელი სინათლისგან, ცოტა სითბო წყურია. სხვა ადამიანის სინაზე, სითბო; ადამიანის, რომელიც ყოველთვის უსხლტება მას და ზურგს აქცევს, უფრო შფოთვა მოაქვს და არა სიმშვიდე. სხვა ადამიანის სითბო, რომელიც ბოლომდე ნებდება მას, ან უარს ამბობს, მაგრამ უკაცრიელ კუნძულად რჩება, როგორც მისი მარტოობის სარკე. მისი ძიება შეიძლება მარცხით დამთავრდეს. თითქოს ყოველთვის, როდესაც გამოსავალს ხედავს, ცდილობს მოიხელთოს ნისლიანი ხილვები, რომელშიც იხლართება. ჩვენ, ვინც თვალს ვადევნებთ მის გამოსახულებებს, მოულოდნელად ვაწყდებით მას, გაოგნებული ვართ. და მერე ისევ ებნევა გზა, სამყაროშიც და საკუთარ თავშიც იმისთვის, რომ უფრო მეტი გამონათება გვაჩვენოს. მისი ფოტოები თავბრუდამხვევია, მათში იგრძნობა გამარჯვებულების სილამაზე, რომლებიც მზის სინათლეს უბრუნდებიან. ისინი ახმოვანებენ იმ ადამიანის მარტოობას, რომელიც დაიკარგა, რომელიც თავს უბედურად გრძნობს, მაგრამ მზადაა, წინ აღუდგეს სიცარიელის შიშს და არსებობის შეუძლებლობას. ამრიგად, ისინი იმდენივე სინათლეს ირეკლავენ, რამდენსაც იმედგაცრუებას და იმაზე მიგვანიშნებენ, რომ ზამთარი, საბოლოო ჯამში, დაუძლეველი როდია.“ ტექსტი: კაროლინ ბენიშუ, გამოქვეყნდა ფოტოხელოვანის ხელნაკეთ წიგნში
ნინა კორონენი
ანა — ამერიკელი ბებო
კურატორი: თინა შელჰორნი
გამოფენა წარმოგვიდგენს ნინა კორჰონენის საყვარელი ბებიის, ანას ისტორიას და მისდამია მიძღვნილი. ფოტოები გადაღებულია ნიუ იორკსა და ლეიკ ვორთში, ფლორიდა, 1993-1996 წლებში. ფოტოები ყოველდღიურ ცხოვრებაზე მოგვთხრობს და იუმორნარევი სითბოთი და გრძობებითაა გამსჭვალული. გამოფენა ეძღვნება მოხუც ქალს, რომელიც სხვაგვარ ცხოვრებას ესწრაფოდა და მიიღო კიდეც. ამერიკაში მოგზაურობაზე ბებია ჯერ კიდევ ბავშვობიდან ოცნებობდა, როდესაც ჯერ კიდევ რვა წლის იყო. თავის დროზე, დეიდას დაპირდა, რომ ამ „საოცრებათა ქვეყანაში“ აუცილებლად ჩააკითხავდა. ანა 40 წლის იყო. ეს დრო ფინეთში სირთულეებს და უმუშევრობას დაემთხვა. მისი მეუღლე — კალე — მსოფლიოს დიდ პორტებში, მთავარი ინჟინრის სტატუსით მოგზაურობდა ხოლმე. ახლა იფიქრა, რომ თვითონ დარჩენილიყო შინ. 1959 წლის გაზაფხულზე ანამ აიხდინა ოცნება და მარტო, რამდენიმე ასეული დოლარით, ინგლისური ენის განსაკუთრებული ცოდნის გარეშე, ნიუ იორკში გაემგზავრა. ის ბრუკლინში ცხოვრობდა და მანჰეტენის ზედა ნაწილში, შეძლებულ ოჯახში მზარეულად მუშაობდა. ანა ყოველ ზაფხულს დაფრინავდა ტამპერეში (ფინეთი) და ყოველ ზამთარს კალე ნიუ იორკში დადიოდა. 1985 წელს, როცა კალე გარდაიცვალა, ანამ ნინას კალეს კამერა მიცა. რამდენიმე წლის შემდეგ მან აღმოაჩინა ბებია-ბაბუის მოგზაურობების ფერადი ფოტოები. შემდეგ გადაწყვიტა, ანას ფოტოები გადაეღო თავისებურად. ის ანასთან დადიოდა მუდმივად, ზედიზედ ორი-სამი კვირით და ფოტოებს უღებდა სახლში ან მის საყვარელ ადგილებში. ანა ნინას „ზურგის მომქავებელს“ ეძახდა და საკუთარ ისტორიებს უყვებოდა. ანამ 40 წელი იცხოვრა ამერიკაში და 83 წლის ასაკში, სიმსივნით გარდაიცვალა. უკანასკნელი ექვსი წლის მანძილზე თავის საყვარელ მზეს ეფიცხებოდა მთელი წელი. თავისი სამი სახლიდან ხან ერთში ცხოვრობდა, ხან მეორეში, ხან — მესამეში — გაზაფხულს და შემოდგომას ნიუ იორკში ატარებდა, ზაფხულს — ფინეთში, ზამთარს — ფლორიდაში. ყველაფერი ისე მოხდა, რაზეც ოცნებობდა. „მემუარები, როგორც ფორმა, მნიშვნელოვანია ნინა კორჰონენის ამ ნამუშევრებში.ეს ერთგვარი ავტობიოგრაფიული ჟანრის სერიაა. ბაბუამისის მის მიერ ნაპოვნი გადაღებული ფერადი კადრებით იწყებს და შემდეგ საკუთარ ისტორიას აგრძელებს. ეს ამბები „ამერიკული ცხოვრებიდანაა“. მის კამერის ფოკუსში ბებიამისია, რომელიც 1959 წელს, აშშ-ში გადავიდა საცხოვრებლად. დიდი ზომის ფერად ფოტოებზე გამოსახულია სხვადასხვა თაობის ორი ქალის დიალოგი.
სივრცის ნახვა
სივრცის ნახვა
სივრცის ნახვა